zo feb 26, 2012 10:38
Even wat dingen duidelijk maken hier.
Je rijdt de motor warm om een aantal redenen:
Uitzetten diverse materialen: Als je een koude motor hebt, zit er op allerlei onderdelen veel meer speling dan op een warme motor, want hete materialen zetten uit. Het is dus niet de bedoeling dat je een "rammelend motorblok" hoog in de toeren jaagt, want dan rammelt het uit elkaar. Wat nog belangrijker is haast, omdat je kop van aluminium is en je blok van gietijzer, zetten deze met verschillende snelheden uit. Daar is in het ontwerp rekening mee gehouden, dus de koppakking kan daar tegen. Dat is wel alleen als je er voor zorgt dat de boel net heel snel opwarmt, en je lichte aluminium kop veel sneller op temperatuur is dan je zware grote gietijzeren motorblok. Dit is een ven de belangrijkste redenen dat je met een (gedeeltelijk) aluminium motorblok kalmer aan moet doen dan met iets wat helemaal van gietijzer is.
Opwarmen van olie: Motorolie, zeker vroeger, kreeg pas goede smerende eigenschappen als het boven een bepaalde temperatuur komt. Moderne motorolie is multigrade en heeft ook bij lagere temperaturen al prima smerende eigenschappen. Wachten tot de olie op temperatuur is, is op zich niet onverstandig, maar heeft weinig met de olietemperatuur te maken. Het is meer een aanwijzing dat je hele motorblok door-en-door warm is. Olie die een graad of 50 is, smeert al prima. Of alle metaal in je motorblok echt goed op temperatuur is en de speling tussen de diverse onderdelen dus echt optimaal is, kan je niet heel goed met een "metertje" in je dashboard meten. Vandaar dat de uitspraak "pas echt voluit gaan als de olie op temperatuur is" om andere redenen dan je zou verwachten, nog steeds opgaat. Motorlie heeft meer functies dan alleen smeren en koelen. Olie die onder de 60-70 graden blijft, is chemisch niet echt actief. Er zitten allerlei chemicalien in moderne olie, die er voor zorgen dat vuil uit je motor wordt weggespoeld en dat bijprodukten van onverbrande brandstof je motorblok wegvreten. Deze chemicalien werken een stuk beter als je olie op temperatuur is. Vandaar dat alleen ritjes van 10-20km en niets meer, op de lange termijn slechter voor je auto zijn dan ritten van 50km of meer. Het is nou ook weer niet zo dat je motor direct stukgaat als je niet elke week tenminste 1 keer 100km aan een stuk rijdt, maar houdt er met beurten rekening mee dat je als je weinig lange stukken doet, je olieverversen niet moet uitstellen of overslaan.
Uiteindelijk is het grootste gedeelte van het uitzetten wel gebeurd op het moment dat je koelvloeistof op temperatuur is. In ieder geval de zuigers en de cylinderkop zijn dan (bijna) helemaal op hun "normale" formaat en de kans dat je dan nog iets kapotrammelt of de koppakking er uit blaast is in de praktijk eigenlijk net zo groot als met een motor die al een paar uur draait.
Rijd je motor niet te langzaam warm. Dingen als eerst je motor starten en dan je ruiten krabben, of de eerste 10 minuten niet meer dan 1/4 gas geven en onder de 3000 rpm blijven is gewoon niet goed. De motor is ontworpen om op temperatuur te lopen en hoe langer je hem laat draaien onder temperatuur, hoe langer hij slijt. Zoals anderen al zeggen, 4500 rpm is niet zo'n probleem, maar ga geen plank gas geven of expres veel toeren draaien. Hoe meer brandstof je ontsteekt, hoe meer warmte er vrij komt en hoe sneller je motor opwarmt. Het is net als in de keuken, hoe hoger je het gas zet, hoe sneller je water kookt. In een keer het gas vol open is te veel, maar je pannetje op sudderen zetten is ook slecht. Als je in je achterhoofd houdt hoeveel brandstof je verstookt, dus hoeveel warmte je in je motor brengt, kan je zelf redelijk inschatten hoeveel gas je kan geven tijdens het opwarmen. Een halve seconde even wat meer gas om "een gaatje te pakken" kan best, als je daarna je gas maar weer loslaat. Je moet vooral niet te krampachtig gaan rijden. Als je voorzichtig wegrijdt en elke minuut/km gewoon wat "losser" rijdt, ben je binnen 5-10 minuten/km op een temperatuur dat je met alle verkeer gewoon mee kan rijden, ook op de snelweg. In de praktijk kan je vanaf het moment dat je wegrijdt al gewoon met het verkeer mee, tenzij je aan de oprit van de snelweg woont. In dat geval zou ik toch net eventjes wat langzamer optrekken en lekker op de rechterstrook met 100-120 blijven sukkelen in z'n 5, de eerste paar minuten.
Anderen zeggen het al, houdt je oliepeil goed in de gaten. Zeker als je de auto net hebt, is het belangrijk dat je een goed beeld vormt van hoeveel olie hij verbruikt. Helaas zijn de 16V twinsparkblokken vaak dorstig en je zal niet de eerste zijn die met een stukgelopen motor stil staat kort na aanschaf, omdat je geen olie gepeild hebt. Het kan zijn dat je een olieverbruiker hebt, het kan ook goed zijn dat de jouwe zich gedraagt. Houdt het goed in te gaten, dan weet je in ieder geval waar je aan toe bent.